اصطلاحات سئو

اگر تازه وارد دنیای سئو شده‌اید یا حتی چند سال تجربه دارید، قطعاً با انبوهی از اصطلاحات تخصصی سئو روبه‌رو شده‌اید که بعضی از آن‌ها درکشان آسان نیست. در این مقاله تمام مفاهیم مهم و پرکاربرد سئو را از سطح پایه تا پیشرفته مرور می‌کنیم تا هنگام تحلیل سایت، تولید محتوا یا گزارش‌گیری دچار سردرگمی نشوید.

بخش اول: مفاهیم پایه‌ای سئو (Basic SEO Terms)

1. SEO (Search Engine Optimization)

به مجموعه اقداماتی گفته می‌شود که برای افزایش رتبه و دیده‌شدن وب‌سایت در موتورهای جست‌وجو انجام می‌شود.
سئو شامل سه بخش اصلی است: سئو داخلی (On-Page)، سئو خارجی (Off-Page) و سئو فنی (Technical SEO).

2. SERP (Search Engine Results Page)

مخفف صفحه نتایج موتور جست‌وجو است. هر بار که عبارتی را در گوگل جست‌وجو می‌کنید، نتایج نمایش‌داده‌شده در SERP قرار دارند.
در این صفحه ممکن است نتایج ارگانیک، تبلیغاتی، و بخش‌هایی مانند Featured Snippet یا People Also Ask نمایش داده شود.

3. Keyword (کلمه کلیدی)

عبارتی است که کاربران در گوگل سرچ می‌کنند و شما باید محتوای خود را برای آن بهینه کنید.
کلمات کلیدی انواع مختلفی دارند:

• Short-tail keywords: کوتاه و پررقابت مثل «خرید کفش»

• Long-tail keywords: طولانی‌تر و دقیق‌تر مثل «خرید کفش اسپرت مردانه سایز ۴۳»

4. Search Intent (نیت جست‌وجو)

هدف واقعی کاربر از جست‌وجو را نشان می‌دهد.
نیت‌ها معمولاً به چهار دسته تقسیم می‌شوند:

• Informational (اطلاعاتی)

• Navigational (هدایتی)

• Transactional (تراکنشی یا خرید)

• Commercial Investigation (تحقیق قبل از خرید)

5. Organic Traffic (ترافیک ارگانیک)

کاربرانی که از طریق جست‌وجوی طبیعی (بدون تبلیغ) وارد سایت شما می‌شوند. افزایش ترافیک ارگانیک هدف اصلی سئو است.

بخش دوم: اصطلاحات سئو داخلی (On-Page SEO)

6. Title Tag

عنوان اصلی هر صفحه که در نتایج گوگل نمایش داده می‌شود. بهتر است شامل کلیدواژه‌ی اصلی باشد و طول آن زیر ۶۵ کاراکتر بماند.

7. Meta Description

توضیح کوتاهی است که زیر عنوان در نتایج جست‌وجو نمایش داده می‌شود. وظیفه‌ی آن ترغیب کاربر به کلیک است.
طول بهینه: ۱۵۰ تا ۱۶۰ کاراکتر.

8. Heading Tags (تگ‌های هدینگ)

ساختاردهی محتوا با تگ‌های H1 تا H6.
H1 معمولاً عنوان اصلی است و H2 تا H4 برای بخش‌بندی بهتر متن استفاده می‌شود.

9. Internal Linking (لینک‌سازی داخلی)

لینک دادن از یک صفحه به صفحه‌ی دیگر در همان دامنه برای کمک به ایندکس بهتر و افزایش اعتبار صفحات.

10. Keyword Density (چگالی کلمه کلیدی)

نسبت تعداد تکرار یک کلمه کلیدی به کل واژه‌های صفحه.
به‌صورت استاندارد بین ۰.۵٪ تا ۲٪ مناسب است. تکرار بیش از حد باعث Keyword Stuffing (بیش‌به‌کارگیری کلمه) می‌شود.

11. Alt Text (متن جایگزین تصویر)

توضیحی است که برای تصاویر استفاده می‌شود تا موتورهای جست‌وجو متوجه موضوع عکس شوند و در نتایج جست‌وجوی تصویری رتبه بگیرند.

12. Canonical Tag

زمانی که چند صفحه با محتوای مشابه دارید، با استفاده از تگ Canonical مشخص می‌کنید کدام نسخه باید به‌عنوان منبع اصلی شناخته شود.

بخش سوم: اصطلاحات سئو فنی (Technical SEO)

13. Crawl & Index

• Crawl: فرآیند بررسی صفحات توسط خزنده‌های گوگل (Googlebot).

• Index: زمانی که گوگل محتوای صفحه را در پایگاه داده‌ی خود ذخیره می‌کند تا در نتایج نشان دهد.

14. Robots.txt

فایلی در ریشه سایت است که به ربات‌ها می‌گوید کدام صفحات را بخزند و کدام را نادیده بگیرند.

15. Sitemap (نقشه سایت)

لیستی از تمام صفحات مهم سایت است که به موتور جست‌وجو کمک می‌کند ساختار سایت را بهتر درک کند.
دو نوع اصلی دارد:

• XML Sitemap برای گوگل

• HTML Sitemap برای کاربران

16. Core Web Vitals

شاخص‌های حیاتی گوگل برای تجربه کاربری شامل:

• LCP (Largest Contentful Paint): زمان بارگذاری بزرگ‌ترین بخش محتوا

• FID (First Input Delay): زمان واکنش سایت به اولین تعامل کاربر

• CLS (Cumulative Layout Shift): میزان جابه‌جایی ناگهانی عناصر در صفحه

17. Mobile-Friendly

سازگاری سایت با موبایل. از سال ۲۰۱۹ گوگل از Mobile-First Indexing استفاده می‌کند، یعنی نسخه موبایل سایت مبنای رتبه‌بندی است.

18. Schema Markup

کدهای ساختاریافته‌ای هستند که به گوگل کمک می‌کنند نوع محتوا (مقاله، FAQ، محصول، نقد و بررسی و…) را بهتر درک کند و نتایج غنی (Rich Results) نمایش دهد.

بخش چهارم: اصطلاحات سئو خارجی (Off-Page SEO)

19. Backlink

لینک‌هایی که از سایت‌های دیگر به سایت شما داده می‌شود. یکی از مهم‌ترین فاکتورهای رتبه‌بندی گوگل است.

20. Anchor Text

متنی است که کاربر روی آن کلیک می‌کند تا وارد لینک شود.
مثلاً در جمله‌ی زیر، عبارت “آموزش سئو” انکرتکست است:
👉 برای مطالعه بیشتر آموزش سئو کلیک کنید.

21. Domain Authority (DA)

عددی بین ۱ تا ۱۰۰ است که میزان اعتبار دامنه را نشان می‌دهد. هرچه این عدد بالاتر باشد، احتمال رتبه‌گرفتن سایت بیشتر است.

22. Link Juice

اصطلاحی برای توصیف مقدار اعتباری که از یک صفحه به صفحه‌ی دیگر از طریق لینک منتقل می‌شود.

23. Disavow Links

ابزاری در Google Search Console برای بی‌اثر کردن بک‌لینک‌های اسپم یا غیرطبیعی.

بخش پنجم: الگوریتم‌ها و مفاهیم حرفه‌ای سئو

24. Google Algorithm

قوانین و فاکتورهایی که گوگل برای رتبه‌بندی نتایج استفاده می‌کند.
چند الگوریتم معروف:

• Panda: مقابله با محتوای بی‌کیفیت

• Penguin: مبارزه با لینک‌سازی اسپم

• Hummingbird: درک بهتر نیت جست‌وجو

• RankBrain: الگوریتم هوش مصنوعی برای تفسیر کوئری‌ها

• Helpful Content Update: تمرکز بر محتوای مفید و انسانی

25. E-E-A-T

مخفف Experience, Expertise, Authoritativeness, Trustworthiness
به معنی تجربه، تخصص، اعتبار و اعتمادپذیری. گوگل از این فاکتور برای ارزیابی کیفیت محتوا استفاده می‌کند.

26. CTR (Click Through Rate)

نرخ کلیک؛ یعنی چند درصد از افرادی که سایت شما را در نتایج دیده‌اند، روی آن کلیک کرده‌اند.

27. Bounce Rate

نسبت کاربرانی که بدون تعامل، سایت را ترک می‌کنند. نرخ پرش بالا معمولاً نشانه‌ی ضعف تجربه کاربری یا عدم هماهنگی محتوا با نیت جست‌وجو است.

28. Dwell Time

مدت زمانی که کاربر بعد از ورود به سایت شما، قبل از برگشت به گوگل، در صفحه می‌ماند. هرچه بیشتر باشد، نشانه‌ی مفید بودن محتواست.

29. NoFollow & DoFollow

• DoFollow: لینک‌هایی که اعتبار را منتقل می‌کنند.

• NoFollow: لینک‌هایی که به موتور جست‌وجو می‌گویند اعتبار را منتقل نکند (مثلاً در نظرات یا تبلیغات).

30. Duplicate Content

محتوای تکراری یا کپی‌شده از سایت‌های دیگر که باعث افت رتبه و حتی حذف از نتایج می‌شود.

بخش ششم: ابزارهای تخصصی سئو (SEO Tools)

یادگیری اصطلاحات تخصصی سئو برای هر کسی که در مسیر دیجیتال مارکتینگ فعالیت می‌کند ضروری است.
شناخت این مفاهیم باعث می‌شود بتوانید:

• گزارش‌های سئو را دقیق‌تر تحلیل کنید،

• با تیم محتوا و فنی بهتر ارتباط بگیرید،

• و تصمیمات هوشمندانه‌تری برای رشد رتبه سایت بگیرید.